Het is weer zover. De lente is begonnen, maar zoals bijna elk jaar is er nog veel op aan te merken. Te koud, te nat, te instabiel. Het is net de Staat van het Onderwijs. Elk jaar in april presenteert de Inspectie van het Onderwijs onder die noemer haar bevindingen in een lijvig rapport. Ook dit jaar is het weer raak, met nog ronkender bewoordingen dan vorige editie...
Onze helpdesk is niet beschikbaar van maandag 29 april tot en met vrijdag 3 mei, evenals donderdag 9 en vrijdag 10 mei 2024.
Voor het laatst bewerkt op: donderdag 28 maart 2024
Er zijn verschillende documenten van belang om als MR te hebben en te kennen. Naast het verplichte medezeggenschapsstatuut en medezeggenschapsreglement, gaat dit ook om het huishoudelijk reglement, het werkplan, het communicatieplan en het jaarverslag. Hier leest u meer over het medezeggenschapsstatuut. Onderaan de pagina vindt u het modeldocument.
Wat is het medezeggenschapsstatuut?
Het medezeggenschapsstatuut kan worden beschouwd als ‘de grondwet’ voor medezeggenschap binnen de stichting. In het document worden afspraken opgenomen over de vormgeving van medezeggenschap binnen de organisatie. Het statuut wordt elke twee jaar opgesteld door het bevoegd gezag van de school en wordt bij vaststelling en bij wijziging ter instemming voorgelegd aan de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR), die met een twee derde meerderheid moet instemmen (artikel 21 lid 1 WMS). De GMR kan ook zelf voorstellen het statuut te wijzigen. Deze voorstellen kan het bevoegd gezag vervolgens verwerken in een voorstel, wat ter instemming wordt voorgelegd aan de GMR.
Neem in het activiteitenplan van de GMR op wanneer er over het medezeggenschapsstatuut wordt gesproken. Het statuut geldt voor alle betrokkenen bij de medezeggenschap binnen de stichting. De regels gelden zowel voor het bevoegd gezag als voor alle medezeggenschapsraden (MR’s) die binnen de stichting bestaan.
Wat staat er in het medezeggenschapsstatuut?
In het medezeggenschapsstatuut worden in ieder geval afspraken gemaakt over (conform artikel 22 WMS):
- De verschillende medezeggenschapsraden die binnen de stichting actief zijn (gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, medezeggenschapsraad, ondersteuningsplanraad, themaraad, deelraad, groepsmedezeggenschapsraad, bovenbestuurlijke medezeggenschapsraad)
- De samenstelling van de GMR, de MR en overige raden
- De wijze waarop het bevoegd gezag informatie verstrekt aan de medezeggenschap en binnen welke termijnen dit gebeurt
- De wijze waarop de verschillende type medezeggenschapsorganen binnen de stichting elkaar van informatie voorzien
- Hoe de verschillende type medezeggenschapsorganen worden gefaciliteerd, conform afspraken in artikel 28 van de WMS
- Wie er namens het bevoegd gezag overleg voert met de GMR, de MR en eventuele andere medezeggenschapsorganen binnen de stichting
1 De verschillende raden binnen de stichting
Door de keuzemogelijkheden die de WMS biedt kunnen er verschillende soorten medezeggenschapsraden worden ingesteld, bijvoorbeeld een deelraad, een groepsmedezeggenschapsraad, een themaraad of een bovenbestuurlijke medezeggenschapsraad. Als een MR of GMR vindt dat er een deelraad of themaraad moet worden opgericht, dan neemt de (G)MR hiertoe zelf het initiatief en doet een voorstel aan het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag moet het met voorstel instemmen. De keuzes voor diverse raden die uiteindelijk worden gemaakt, worden vastgelegd in het medezeggenschapsstatuut. Bij de themaraad wordt ook aangegeven welke specifieke bevoegdheid hij heeft.
2 De samenstelling van de GMR, MR en overige raden
De samenstelling van de diverse raden wordt in het statuut vastgelegd. In het primair onderwijs is er weinig keuze, maar in het voortgezet onderwijs moet bijvoorbeeld worden nagedacht over de verdeling van de ouders en de leerlingen in hun geleding. Er kan worden gekozen voor een evenredige verdeling, maar hier kan ook van worden afgeweken. In zo’n geval ligt dit vast in het statuut. Bij de samenstelling van de GMR is van belang hoe de vertegenwoordiging van de MR’s in de GMR is geregeld, met name daar waar de GMR minder leden telt dan het totaal aantal medezeggenschapsraden. Bij een bevoegd gezag met 20 scholen en een GMR van 8 leden, kan niet iedere MR in persoon in de GMR vertegenwoordigd zijn. In het statuut is dan bijvoorbeeld opgenomen dat een cluster van MR’s een lid voor de personeelsgeleding en de oudergeleding van de GMR kiest.
Omdat een themaraad geen eigen reglement heeft, wordt de samenstelling van deze raad in het statuut opgenomen.
3 Informatievoorziening van het bevoegd gezag
In het statuut is opgenomen hoe het bevoegd gezag de informatie verstrekt, bijvoorbeeld schriftelijk, maar ook zoveel mogelijk digitaal. Verder staat in het statuut ook de termijn waarbinnen het bevoegd gezag de informatie verstrekt, bijvoorbeeld uiterlijk 1 week voor de vergadering van de (G)MR. Van belang is dat alle informatie in principe openbaar is.
Naast de informatie die de (G)MR nodig heeft om goed te kunnen functioneren, kan ook aanvullende informatie door het bevoegd gezag worden verstrekt, bijvoorbeeld de agenda en de notulen van de bijeenkomsten van de Raad van Toezicht.
4 Informatievoorziening tussen de medezeggenschapsorganen
In het statuut staat ook vermeld binnen hoeveel tijd de medezeggenschapsorganen hun achterban informeren over wat er tijdens de (G)MR-vergadering is besproken en of de (G)MR wel of niet heeft ingestemd met een voorstel van het bevoegd gezag. De vergaderingen van de (G)MR zijn in principe openbaar.
5 Facilitering van medezeggenschap
Onder de faciliteitenregeling vallen diverse zaken. Om te beginnen moet de (G)MR kunnen beschikken over voor de hand liggende voorzieningen zoals een vergaderruimte, het gebruik van een kopieerapparaat en thee en koffie. Verder moeten afspraken over de scholing van de (G)MR-leden, over de inhuur van deskundigen, over het voeren van rechtsgedingen en het informeren en raadplegen van de achterban zijn opgenomen. Het bevoegd gezag wordt van te voren geïnformeerd over de plannen van de (G)MR. Voor het personeel worden uren vrij geroosterd in het taakbeleid. De kosten voor medezeggenschap zijn opgenomen in de lumpsumfinanciering.
6 Overlegpartner van de medezeggenschap
In het statuut is opgenomen wie er namens het bevoegd gezag overleg voert met de (G)MR. Vaak zal de algemeen directeur/voorzitter College van Bestuur het overleg met de GMR voeren. De directeur van de school is over het algemeen de gesprekspartner van de MR. In specifieke gevallen, bijvoorbeeld bij de begroting, kan een financieel specialist van het bestuursbureau het overleg met de GMR voeren. Dit moet dan ook in het statuut zijn opgenomen.
Medezeggenschapsstatuut en VOO
De VOO kan u helpen met het opstellen van het medezeggenschapsstatuut. Vraag hiervoor direct de servicekaart aan, of neem eerst contact op.
PVM staat voor Project Versterking Medezeggenschap. Dit project is een samenwerking van AOb, AVS, CNV, FvOv, LAKS, Ouders & Onderwijs, PO-Raad, VOO, VO-raad, VTOI-NVTK en Onderwijsgeschillen en stelt de modeldocumenten op.
Bram Buskoop
BeleidsadviseurBram is beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap en kansengelijkheid.
Meer over BramInschrijven voor onze nieuwsbrieven
"*" geeft vereiste velden aan
Raadpleeg de VOO Helpdesk
Voor alle vragen over onderwijs en medezeggenschap kunnen leden van de VOO terecht bij de helpdesk.
HelpdeskAls reactie op de aanpassingen in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) per 1 augustus 2023, hebben Tweede Kamerleden Stoffer en Pijpelink een amendement voorgesteld dat deze week met algemene stemmen in de Tweede Kamer is aangenomen. Dit amendement op een onderdeel van de Reparatiewet OCW voor het jaar 2023-2024, versterkt de informatiepositie van de medezeggenschapsraad en brengt de tekst van de WMS op dit punt in lijn met de tekst in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW).
Blijf op de hoogte van de laatste updates met onze nieuwsbrief!
Ontvang wekelijks nieuwe artikelen, tips en exclusieve inhoud over medezeggenschap, of maandelijkse updates over openbaar onderwijs.
"*" geeft vereiste velden aan