Het is lang geleden dat de lente zo miezerig is begonnen als dit jaar. In allerlei opzichten.
CAO staat voor collectieve arbeidsovereenkomst en omvat afspraken over onder meer salaris, arbeidsomstandigheden en verlof voor een hele sector. In het primair en voortgezet onderwijs kennen we twee cao’s: de cao po en de cao vo.
Een collectieve arbeidsovereenkomst zorgt ervoor dat niet elke werknemer individueel hoeft te onderhandelen met zijn baas over allerlei voorwaarden aan het werk. Als dat wel zou moeten zou dat zeer arbeidsintensief en ingewikkeld zijn en benadeelt dat de positie van de werknemer. In Nederland wordt in veel sectoren dan ook gekozen voor cao’s, waar afspraken worden gemaakt voor alle werknemers die in de sector werken en dus onder de cao vallen.
Zo geldt dat ook voor het onderwijs. Iedereen die werkzaam is in dienstverband binnen het onderwijs valt onder een van de cao’s. Voor het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs zijn er aparte cao’s, elk met hun eigen salaristabel en arbeidsvoorwaarden. De onderwijsvakbonden (zoals de AOb, CNV en Leraren In Actie) onderhandelen met de werkgevers (via de PO-Raad en VO-Raad) over deze zaken.
De cao voor het primair onderwijs wordt afgesloten door verschillende onderwijsvakbonden (vertegenwoordigers van personeel) en de PO-Raad (vertegenwoordigers van werkgevers). Voor het voortgezet onderwijs is de VO-Raad de onderhandelaar. De cao’s gelden voor een of meerdere jaren en voordat ze aflopen onderhandelen de vakbonden en werkgevers afspraken maken over vernieuwing.
Er wordt bij cao-onderhandelingen gediscussieerd over allerlei zaken. Het kan gaan om het salaris van leerkrachten, docenten en ander personeel. Maar ook om arbeidsvoorwaarden als rusttijen, vakantiedagen en taakbeleid. De afspraken die worden gemaakt gelden voor alle besturen in het funderend onderwijs en dus voor alle scholen. Het is niet mogelijk om minder te doen dan de cao voorschrijft, wel om meer te doen.
Elk jaar of elke paar jaar worden de cao’s vernieuwd en worden nieuwe afspraken opgenomen. Vooral de salaristabellen zijn vaak in korte tijd onderhevig aan verandering. De onderwijsvakbonden en werkgevers publiceren op hun websites altijd de meest actuele versie van de cao. Dit kan bijvoorbeeld via de website van de AOb. In het menu kunt u kiezen voor de cao die van toepassing is.
De vakbonden houden hun leden ook op de hoogte van de voortgang van de onderhandelingen en leggen de uitkomst van de cao-onderhandelingen vaak voor aan hun achterban/leden. Als VOO houden we via onze nieuwspagina op de hoogte van belangrijke cao-ontwikkelingen. Voor specifieke vragen over de status van cao-onderhandelingen kunt u bij de onderhandelaars terecht.
In de cao staan dus afspraken opgenomen voor de relatie tussen werkgever en werknemer. Maar ook voor de medezeggenschapsraad (MR) is het van belang delen van de cao goed te kennen. In de cao worden afspraken opgenomen op welke manier werknemers mee kunnen praten over de invulling van de cao op schoolniveau. De MR, vertegenwoordiger van personeel, ouders en (in het vo) leerlingen op school, speelt daar een rol in.
Zo heeft de MR vanuit de cao het recht om het werkverdelingsplan vast te stellen en praat de MR, volgens de cao maar ook vanuit de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) mee over taakbeleid, arbeidsvoorwaarden die zijn vastgesteld naast de cao en andere belangrijke zaken voor het personeel. In de cao vallen deze rechten van de MR te vinden door te zoeken op ‘medezeggenschap’ of ‘MR’, maar uiteraard kunt u ook met de VOO contact opnemen.
Wilt u meer weten over de rechten van de MR die in de cao staan vermeldt of heeft u als personeelslid een vraag over arbeidsvoorwaarden? We helpen u graag verder. VOO-leden kunnen contact opnemen met de VOO Helpdesk.
Janny is senior beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap.
Meer over JannyTijdens deze cursus leert u meer over hoe de MR invloed kan uitoefenen bij het vaststellen van het werkverdelingsplan.
Bekijk cursusVoor alle vragen over onderwijs en medezeggenschap kunnen leden van de VOO terecht bij de helpdesk.
HelpdeskHet is lang geleden dat de lente zo miezerig is begonnen als dit jaar. In allerlei opzichten.
In de Week van Openbare Scholen staan gelijkwaardig, vrijheid en ontmoeting en de slogan 'Openbare scholen – waar verhalen samenkomen' centraal. Deze kernwaarden en slogan zijn de basis van het actief pluriforme karakter van de openbare scholen.