VOO-voorstel armoedebeleid in schoolplan positief ontvangen tijdens werkconferentie

De VOO stelt voor om het opnemen van armoedebeleid in het schoolplan wettelijk te verplichten. De reacties vanuit de wetenschap en het werkveld hierop zijn vrij positief. Wel zou het hele initiatief breder uitgezet moeten worden. Bijvoorbeeld door samenwerking tussen verschillende scholen en met de gemeente en wijkteams. Dat blijkt uit twee wetenschappelijke reacties en reacties van bezoekers van de werkconferentie De Staat van het Onderwijs 2022.

Voorstel armoedebeleid in schoolplan ingediend

Op 11 mei 2022 vond de werkconferentie De Staat van het Onderwijs 2022 plaats. Tijdens deze conferentie, georganiseerd door de Inspectie van het Onderwijs, ging het onderwijsveld onderling in gesprek met elkaar over oplossingsrichtingen voor de thema’s kansengelijkheid en basisvaardigheden. De VOO had hiervoor een voorstel ingediend op het thema kansengelijkheid. Het voorstel pleit voor een wettelijke verplichting om armoedebeleid op te nemen in het schoolplan. Het is vervolgens aan de school om daar invulling aan te geven. De VOO heeft op de werkconferentie het voorstel gepresenteerd en om reacties gevraagd.

Wetenschappelijke reacties op VOO-voorstel

Op het voorstel van de VOO zijn voorafgaand aan de werkconfetentie twee wetenschappelijke reacties gegeven. Beiden waren vrij positief. Wetenschapper op de Vrije Universiteit Amsterdam, Ilja Cornelisz, meent het volgende over het voorstel van de VOO: “Het voorstel richt zich enkel op de verplichte borging van armoedebeleid in het schoolplan, met daarbij een expliciete rol voor de MR in het realiseren van effectief armoedebeleid op de school. Uit het voorgaande blijkt dat het belangrijk is om armoede structureel op de agenda van de school te zetten; vooral voor scholen met relatief veel leerlingen die opgroeien in armoede. Vanuit het oogpunt van bewustwording is dit haalbaar. Het voorstel zet vervolgens in op een belangrijke rol voor de MR om effectief armoedebeleid van de school daadwerkelijk op te zetten, uit te rollen en te borgen”.
Reactie van de VOO: het is onze bedoeling dat dit voorstel borgt dat het gesprek met alle betrokken belanghebbenden (ouders, leerkrachten, leerlingen), daadwerkelijk regelmatig plaatsvindt. Het is de taak van de school, het bevoegd gezag, om het beleid daadwerkelijk op te zetten, uit te rollen en te borgen.

Sara Geven, wetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam, meent dat armoedebeleid kan inspelen op de verschillen in materiële zaken, zoals een gezond ontbijt op school of laptops voor schoolwerk en op de verschillen in ondersteuning bij schoolwerk. Kinderen uit rijkere gezinnen krijgen namelijk meer bijles. Haar reflectie kan als volgt samengevat worden: “Het is realistisch om een armoedebeleid in het schoolplan van scholen te vragen, maar de effectiviteit ervan hangt af van de concrete invulling van het beleid, de dagelijkse toepasbaarheid van het beleid voor de professionals, en mogelijk ook van de communicatie en concreetheid van het beleid”.

Bezoekers werkconferentie De Staat van het Onderwijs 2022 delen feedback

Op de werkconferentie zijn eveneens gesprekken gevoerd met verschillende mensen uit en rondom het onderwijs, zoals beleidsmedewerkers en leerkrachten. Het is gebleken dat veel bezoekers het formuleren van een armoedebeleid in het schoolplan een mooi en goed idee vinden. Sommige bezoekers vonden dat het hele initiatief misschien breder uitgezet moet worden. “Het schoolbeleid zou ik inbedden in gemeentelijke kaders, om consistentie te bevorderen en verschillen tussen scholen klein te houden”. Ook mag de inzet van wijkteams niet vergeten worden. “Een school kan het niet alleen in zijn eentje oplossen. De samenwerking met de zorg is cruciaal”. De VOO vindt dat daadwerkelijk armoedebeleid geïntegreerd moet worden vormgegeven. We benadrukken we; dat stap 1 is dat ouders, leerkrachten en leerlingen hierover met elkaar in gesprek gaan. Ons voorstel borgt dat dat gesprek plaatsvindt.

Deelnemers van de werkconferentie gaven bovendien commentaar op de term armoedebeleid. Misschien kan het beter ondersteunings- of kansenbeleid genoemd worden. Tot slot waren sommige mensen voorstander van het idee dat scholen armoedebeleid zouden formuleren om zo te zorgen voor meer kansengelijkheid binnen het onderwijs. Zij vroegen aan de VOO of wij een format van een armoedebeleidsplan konden creëren.

Elke vijf jaar houdt de VOO zich intensief bezig met een specifiek thema die (ouders in het) onderwijs aangaat. Voor de periode 2020-2025 is dat het thema ‘School & Armoede’. De werkconferentie is namens de VOO bezocht door beleidsadviseur Bram Buskoop en onderzoeker Sophie van der Pijll. Van der Pijll, masterstudent Politiek en Parlement aan Radboud Universiteit, onderzoekt voor de VOO armoede(beleid) op scholen in Nederland.