Een school kan een duurzame samenwerking aangaan met een andere instelling. In dit artikel leest u over vormen van duurzame samenwerking en de rol van de medezeggenschapsraad (MR) hierbij.
De wetgever heeft niet toegelicht wat er precies onder ‘duurzame’ samenwerking moet worden verstaan. In de Wet op de ondernemingsraden (WOR) gaat het om ‘een overeenkomst of een afspraak met een of meer andere ondernemingen, waarbij de samenwerkende ondernemingen, met behoud van hun eigen zelfstandigheid, een onderlinge regeling tot samenwerking voor langere tijd hebben gesloten met betrekking tot bepaalde activiteiten die van ingrijpende betekent zijn voor de onderneming’.
Om te weten of iets een duurzame samenwerking is, moet gekeken worden naar de (nauwe) aard en beoogde duur van de samenwerking, de (gedetailleerde) juridische vorm, de beweegredenen en de te voorzienen gevolgen op de langere termijn.
Het is juridisch onduidelijk wat er precies met ‘instelling’ wordt bedoeld. Het enige juridische houvast zijn hierover gevoerde geschillen, waaruit blijkt dat samenwerking met een internationale school hier in ieder geval onder valt. Onze interpretatie is dat de term breed mag worden opgevat, bijvoorbeeld ook samenwerkingen met andere (reguliere) scholen, buitenschoolse opvangorganisaties, een ouderraad of commerciële onderwijspartij.
Uit jurisprudentie blijkt ook wat in ieder geval niet kan worden aangemerkt als ‘instelling’. Dan gaat het vooral om instrumentele relaties, zoals met een bank of de gemeente. In algemene zin lijken samenwerkingen op gebied van onderwijs eerder onder deze wettelijke bepalingen te vallen dan samenwerkingen die een wettelijk verplichte of praktisch noodzakelijke aard hebben.
Een samenwerking kan een informeel of een formeel karakter hebben. Bij informele samenwerkingen worden er tussen schoolleiders afspraken gemaakt, zonder dit op papier formeel vast te leggen. Dit kan bijvoorbeeld zijn wanneer bij nieuwe inschrijvingen een school vol zit, de ouders worden verwezen naar de andere school (waarbij uiteraard de ouder nog steeds de vrijheid heeft om voor een geheel andere school te kiezen).
Bij formele samenwerkingen staan afspraken wel op papier. Bijvoorbeeld over het uitwisselen van personeel bij schaarste, het opzetten van een gezamenlijk onderwijsprogramma of het aanstellen van een gezamenlijke schoolleiding. Deze formele samenwerkingsvormen moeten worden onderscheiden van een fusie, waarbij twee scholen of twee schoolbesturen als één school of schoolbestuur verder gaan.
De MR heeft een adviesrecht met betrekking tot het aangaan, verbreken of belangrijk wijzigen van een duurzame samenwerking met een andere instelling, dan wel vaststelling of wijziging van het beleid ter zake (artikel 11 lid 1d WMS).
Het bevoegd gezag mag het besluit tot duurzame samenwerking niet ten uitvoer leggen voordat een definitief besluit is genomen over de regeling van gevolgen van dat besluit voor het personeel, dan wel voor de ouders of leerlingen, tenzij dringende redenen in het belang van de school een eerdere tenuitvoerlegging noodzakelijk maken (artikel 15 lid 1 WMS). De personeelsgeleding en oudergeleding (primair onderwijs) dan wel oudergeleding en leerlinggeleding (voortgezet onderwijs) hebben een instemmingsrecht op de regeling van gevolgen voor zover de gevolgen die geleding aangaat (artikel 12 lid 1a, artikel 13 lid 1a, artikel 14 lid 2a en artikel 14 lid 3a WMS).
We ondersteunen medezeggenschapsraden die te maken krijgen met een voorgenomen besluit tot het aangaan van duurzame samenwerking. Met het aanvragen van de VOO Servicekaart is de MR verzekerd van juridische en praktische hulp bij het starten, wijzigen of stopzetten van de samenwerking met een andere instelling.
Als de MR lid is van de VOO, kunnen MR-leden tevens dagelijks bellen en e-mailen met de helpdesk van de VOO. Tevens verzorgt de VOO-cursus MR Start, waarbij de MR meer leert over de rol van MR bij bepaalde besluiten en hoe advies- en instemmingsprocessen werken.
Bram is beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap.
Meer over BramOver hoe medezeggenschap binnen een kindcentrum vorm kan krijgen.
Bekijk cursus"*" geeft vereiste velden aan
De Wet medezeggenschap op scholen (WMS) is per 1 augustus 2024 op een aantal punten gewijzigd. Naast het oplossen van foutieve verwijzingen naar andere wetsteksten, zijn er twee tekstuele wijzigingen aangebracht.
Op 19 september vindt de eerste VOO Openbaar onderwijsborrel plaats in ons kantoor in hartje Bussum. Tijdens deze bijeenkomst kunnen we onder het genot van een hapje en een drankje bijpraten over de meest recente ontwikkelingen in het onderwijs.
Ontvang wekelijks nieuwe artikelen, tips en exclusieve inhoud over medezeggenschap, of maandelijkse updates over openbaar onderwijs.
"*" geeft vereiste velden aan
