MR en Financiën: meer invloed uitoefenen op schoolbeleid met nieuwe VOO-cursus 

Om medezeggenschapsraden te versterken op het gebied van beleid en financiën, lanceert de VOO voor het nieuwe schooljaar een compleet nieuwe cursus: MR en Financiën geeft inzicht in de financiële stromen binnen de school. Cursisten leren hoe beleidsplannen samenhangen met financiële stukken zoals het formatieplan, de begroting en de jaarrekening. Financieel experts Nicolette Kroon en Nancy Koster ontwikkelden deze cursus speciaal voor leden van medezeggenschapsraden zodat zij beter het gesprek kunnen voeren met de directeur en het schoolbestuur over beleidskeuzes.

Bekijk hier de cursusdata en meld u aan >

Totaalplaatje financiën nodig voor goed functionerende MR 

Als VOO-trainers geven Nicolette en Nancy verschillende cursussen om de MR te versterken. “MR Start en MR Effectief bijvoorbeeld,” somt Nicolette op. “In die cursussen komen de financiën globaal aan de orde. Maar niet diep genoeg om goed begrip te krijgen dat beleid en financiën onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.”

Nancy vult aan: “cursussen voor medezeggenschap in schoolfinanciën zoals de begroting waren er wel. Maar het aanbod was beperkt en niet in samenhang opgezet. Er was nog geen cursus waarin het héle financiële plaatje werd behandeld. Het is bijna nooit mogelijk om alle beleidswensen die een school heeft uit te voeren. Simpelweg omdat de financiën dat niet toelaten. Er moeten dus keuzes gemaakt worden. Bij keuzes maken, is het heel belangrijk om te begrijpen hoeveel financiële ruimte er is en wat de gevolgen zijn van de mogelijke keuzes. Als je bijvoorbeeld investeert in meer leraren betekent dat waarschijnlijk dat investeringen in andere zaken niet of minder mogelijk zijn. Is dat dan de beste keuze? Wat kan er wel en wat niet? Om hierover mee te denken en mee te beslissen hebben MR-leden zicht nodig op het hele plaatje, inclusief de financiën.” 

Cursus MR en Financiën: goede basis voor financiële kennis 

Zowel Nicolette als Nancy heeft een financiële achtergrond. Aan het begin van haar loopbaan was Nicolette docent economie. Ze is daarna het bankwezen ingestapt. Nu helpt Nicolette gemeentes om noodlijdende jeugdhulporganisaties financieel gezond te krijgen. Nancy heeft een juridische achtergrond met economie als zwaar bijvak. Ook zij heeft in het bankwezen gewerkt, bij diverse verzekeringsmaatschappijen en bij een gemeente met betrekking tot subsidies aan scholen. Vanuit die achtergronden geven zij nu trainingen op financieel gebied.

Nancy: “In-company trainingen vinden wij allebei het prettigst om te geven. Dan kunnen we heel concreet ingaan op de specifieke situatie van de school of stichting. Zo’n op-maat-training MR en Financiën, het liefst met de hele MR én de directeur of het bestuur, dat is denken wij het meest effectief. Het gebeurt dan regelmatig dat er verrassende gesprekken ontstaan, begrip en respect voor elkaars positie opbloeien en partijen tot nieuwe inzichten komen. Maar voor een goede financiële basis is ook de open inschrijving MR en Financiën van de VOO geschikt.” 

Meld uw MR aan voor een in-company cursus MR en Financiën >

Beleidskeuzes hebben financiële consequenties 

“Nu hoor ik een MR-lid al denken aan stoffige boekhouders,” gaat Nancy verder. Ze begrijpt dat financiën niet altijd even sexy lijkt. “Maar het gaat niet alleen om de cijfers. Die zeggen op zich eigenlijk niet zo veel. Het begint bij het beleid en dat vertaalt zich in cijfers. Financieel gerelateerde stukken zoals het formatieplan en de begroting komen niet uit de lucht vallen, daar zit denkwerk achter. Ze horen bij elkaar, het gaat dus om het verhaal achter de cijfers. Het geheel is van belang.”

MR en Financiën legt uit wat de functie is van de financiële documenten en hoe je ze beoordeelt vanuit een MR-perspectief. Nicolette vult aan: “bedenk dat elke beleidskeuze vertaald wordt in financiële consequenties in de begroting. Dat geldt ook voor het formatieplan, extra belangrijk omdat de MR hier instemmingsrecht op heeft. In het formatieplan en de begroting staat welke keuzes de school heeft gemaakt en als het goed is óók waarom die keuzes gemaakt zijn. In de begroting worden tevens de financiële, soms toekomstige consequenties van die beleidskeuzes duidelijk.” 

Naast begroting was ook heel verduidelijkend hoe de zeggenschap structuur in elkaar zit.

VOO-cursist Marjolein Oldersom, 10 mei 2022

De rollen en rechten van de MR bij  formatieplan, begroting en jaarrekening 

De cursus MR en Financiën geeft inzicht in de rollen en rechten van de MR bij het formatieplan, de begroting en de jaarrekening. De MR heeft namelijk op veel fronten instemmingsrecht, zoals bij het hierboven genoemde formatieplan, of adviesrecht. In de toekomst wordt de stem van de MR wellicht alleen maar belangrijker. Het is de bedoeling dat de MR in 2024 ook instemmingsrecht krijgt op de begroting. Nancy: “als het wetsvoorstel wordt aangenomen, moet de MR hier wel op voorbereid zijn. Financiële kennis is voor de MR essentieel om het instemmingsrecht op een goede manier uit te oefenen.” 

MR en bestuur betere gesprekspartners door financiële kennis 

Een goed functionerende MR draagt bij aan een goede dialoog tussen de MR en de directeur of het bestuur en uiteindelijk aan betere kwaliteit van het onderwijs. MR en Financiën geeft MR-leden handvatten om het gesprek te voeren over het beleid. Tijdens de cursus leert een MR-lid de juiste vragen te stellen over de financiën van de school en het MR-lid kan de antwoorden van de directeur/bestuur wegen en interpreteren. Nicolette: “zonder kennis van financiën heeft de MR minder inzicht en kan hij minder goed functioneren. We laten zien hoe beleid en financiën samenhangen.” Nancy vult aan: “met MR en Financiën kan de medezeggenschapsraad de rol en rechten vanuit de Wet medezeggenschap op scholen, de Wms, op een solide manier invullen en beslissingen ook wegen.”  

MR en Financiën heeft effect op toekomst onderwijs 

De diverse financieel gerelateerde documenten hangen niet alleen samen met beleid, maar ook met elkaar. Nancy legt uit hoe dat zit: “in de jaarrekening zie je de financiële positie van de school op basis van de resultaten uit de vorige jaren. In combinatie met de leerlingenprognoses kun je bekijken welke financiële ruimte de organisatie in de komende jaren heeft. Tijdens de cursus MR en Financiën geven we inzicht in hoe je de toekomstige financiële positie kunt inschatten. Het beleid voor de komende jaren wordt in een strategisch beleidsplan vastgelegd en financieel vertaald in de begroting. Door de plannen voor de toekomst en de financiële positie van de school in samenhang te bekijken kun je bepalen of de voornemens verantwoord zijn en de financiële positie van de school niet in gevaar komt. En of er misschien nog ruimte is voor extra investeringen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.”  

Nicolette licht de samenhang toe aan de hand van voorbeelden: “stel, een stichting heeft onvoldoende vermogenspositie volgens de Inspectie van het Onderwijs. Dan moet de school misschien bezuinigen. De keuzes waarop bezuinigd wordt, zijn te vinden in de begroting. Maar niet nadat de MR heeft meegedacht of die keuzes verstandig zijn! Ook kan het voorkomen dat een school juist een vermogenspositie heeft, waarvan de Inspectie zegt dat die ten behoeve van het onderwijs moet worden ingezet. Ook dan is het aan de MR om mee te denken en te beslissen over een verstandige besteding van het geld.”  

Stevige invloed uitoefenen op zo optimaal mogelijk onderwijs

Het gaat dus niet alleen om cijfers, maar juist om het verhaal erachter, dat bepalend is voor de toekomst van de school. De MR kan door met kennis van zaken het gesprek met de directeur of het bestuur te voeren stevige invloed uitoefenen op de vormgeving van zo optimaal mogelijk onderwijs. 

Bekijk de cursuspagina van MR en Financiën >