Het is weer zover. De lente is begonnen, maar zoals bijna elk jaar is er nog veel op aan te merken. Te koud, te nat, te instabiel. Het is net de Staat van het Onderwijs. Elk jaar in april presenteert de Inspectie van het Onderwijs onder die noemer haar bevindingen in een lijvig rapport. Ook dit jaar is het weer raak, met nog ronkender bewoordingen dan vorige editie...
Gepubliceerd op: woensdag 19 juli 2023
Column Marco
Recent is de WMS gewijzigd, met als doel de positie van de MR te versterken door de informatieplicht van het bevoegd gezag duidelijker te beschrijven. Helaas lijkt de wet daarmee verzwakt op het punt van het informatierecht van de MR.
Artikel 8 lid 1
Artikel 8 lid 1 van de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) luidt (tot 1 augustus 2023): ‘De medezeggenschapsraad ontvangt van het bevoegd gezag, al dan niet gevraagd, tijdig alle inlichtingen die deze voor de invulling van zijn taak redelijkerwijs nodig heeft.’
Dit is in theorie een belangrijk artikel. Het bepaalt dat het bevoegd gezag (op scholen: de schooldirecteur, op stichtingsniveau: de bestuurder) de plicht heeft om de MR op tijd alle informatie te geven die de MR nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Het bevoegd gezag moet dit spontaan doen, maar als de MR vindt dat het informatie nodig heeft die hij nog niet heeft gekregen, dan kan hij daarom vragen en is het bevoegd gezag verplicht die informatie ook te geven. Alles binnen het redelijke natuurlijk, en als daar conflicten over ontstaan zal in het uiterste geval de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS (de LCG) een knoop doorhakken.
Ook in de praktijk is dit een belangrijk artikel, omdat er nog wel eens verschil van inzicht wil zijn tussen het bevoegd gezag en een MR over welke informatie de MR nu wel of niet nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Recent maakten wij dit bijvoorbeeld nog mee in het kader van een fusietraject, waarbij het bevoegd gezag correspondeerde met DUO over de (gevolgen van de voorgenomen) fusie, maar dit niet met de MR had gedeeld en in eerste instantie desgevraagd ook niet bereid was die correspondentie met de MR te delen. Met een beroep op artikel 8 lid 1 WMS lukte dit uiteindelijk wel. Kortom, 8.1 is een formalistisch artikel dat je eigenlijk vooral nodig hebt op het moment dat het erop aan komt.
Wijziging in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS)
Een paar maanden geleden behandelde de Tweede Kamer de wet ‘Uitbreiding bestuurlijk instrumentarium onderwijs.’ Kort en goed beoogt deze wet de minister meer mogelijkheden te geven om sturend op te treden als in zijn ogen het bestuur van een schoolorganisatie tekortschiet. Tijdens die behandeling werd met een amendement van Lisa Westerveld ook een wijziging van de WMS ingediend, die ook door de Kamer is aangenomen. Daardoor wordt de tekst van artikel 8.1 aangepast. Vanaf 1 augustus luidt die als volgt:
‘Het bevoegd gezag verstrekt de medezeggenschapsraad, ongevraagd, tijdig alle inlichtingen die de medezeggenschapsraad voor de vervulling van zijn taak redelijkerwijze nodig kan hebben.’
In de toelichting bij het amendement wordt gesteld: ‘Daarmee komt de grondslag in WMS in lijn te liggen met de grondslag in de WHW.’ Helaas is dit maar ten dele het geval. In de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW), staat over dit onderwerp in artikel 9.32 lid 6: ‘Onverminderd het vijfde lid, verschaft het college van bestuur de raad, ongevraagd, tijdig alle inlichtingen die deze voor de vervulling van zijn taak naar redelijkheid en billijkheid nodig kan hebben en, gevraagd, tijdig alle inlichtingen die deze voor de vervulling van zijn taak naar redelijkheid en billijkheid nodig acht.’
Al dan niet gevraagd
Hier wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het ongevraagd verstrekken van inlichtingen (die de raad naar redelijkheid en billijkheid nodig kan hebben -naar beoordeling van het bevoegd gezag) en het gevraagd verstrekken van lichtingen (die de raad voor de vervulling van zijn taak nodig acht). In deze laatste formulering is de positie van de raad veel sterker, omdat de raad zelf kan beoordelen welke informatie hij nodig meent te hebben om zijn werk goed te kunnen doen. In de nieuwe formulering van artikel 8.1 van de WMS lijkt de bal helemaal bij het bevoegd gezag te liggen om te beoordelen welke informatie de MR nodig heeft. Ook al omdat heel expliciet de formulering al dan niet gevraagd, die dus ook met zoveel woorden in de WHW staat, in de nieuwe wetstekst is komen te vervallen.
VOO presenteert na de zomer Witboek Medezeggenschap
Na de zomer presenteert de VOO een Witboek Medezeggenschap, met ruim 30 wijzigingsvoorstellen om de WMS praktisch beter bruikbaar te maken. We zullen daar een voorstel aan toevoegen om de onduidelijkheid die bovenbeschreven wetswijziging oproept te verhelpen. In de tussentijd horen we het graag als een MR aanloopt tegen een bevoegd gezag dat niet bereid is informatie te verschaffen die de MR wel nodig meent te hebben!
Update 5 april 2024
Op 2 april 2024 heeft de Tweede Kamer een amendement aangenomen waarmee bovengenoemde tekortkoming in de WMS is gecorrigeerd. De VOO is enthousiast.
Marco Frijlink
VoorzitterMarco is de voorzitter van de VOO en is verantwoordelijk voor het goed functioneren van de vereniging.
Meer over MarcoMR Start
Compacte basiscursus voor beginnende MR-leden, bestaande uit één bijeenkomst.
Bekijk cursusInschrijven voor onze nieuwsbrieven
"*" geeft vereiste velden aan
Als reactie op de aanpassingen in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) per 1 augustus 2023, hebben Tweede Kamerleden Stoffer en Pijpelink een amendement voorgesteld dat deze week met algemene stemmen in de Tweede Kamer is aangenomen. Dit amendement op een onderdeel van de Reparatiewet OCW voor het jaar 2023-2024, versterkt de informatiepositie van de medezeggenschapsraad en brengt de tekst van de WMS op dit punt in lijn met de tekst in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW).
