Update 22 april 2020: dit artikel is een bijgewerkte versie van het artikel dat op 15 april verscheen. Toen anticipeerden we op de maatregelen die de minister-president waarschijnlijk zou afkondigen op zijn persconferentie op 21 april. Inmiddels is deze persconferentie geweest en reageren wij met een actuele handreiking voor de medezeggenschapsraden op scholen in het po en het vo.
Zowel de minister van onderwijs Slob, als minister-president Rutte waren duidelijk over de rol van de medezeggenschapsraden bij het invullen van de nieuwe beleidslijnen:
Rutte: “De uitwerking zal, per school, om maatwerk vragen en overleg met de medezeggenschapsraad. En die ruimte willen wij de scholen ook bieden.”
Gelukkig hoeft de rol van de medezeggenschapsraad de komende tijd niet verder te worden uitgewerkt, want die is klip en klaar. Niet voor niets verwezen zowel de minister-president als de minister van onderwijs naar het noodzakelijke overleg met de medezeggenschapsraad. Die noodzaak tot overleg, advies- en instemmingsverzoeken volgen immers direct uit de Wet Medezeggenschap op Scholen. Hieronder zetten wij op een rijtje over welke onderwerpen overleg met de medezeggenschapsraad nodig is en over welke onderwerpen advies moet worden gevraagd en welke onderwerpen instemming behoeven van de ouder- of personeelsgeleding, dan wel de hele raad.
Nu het kabinet de kaders heeft aangegeven, is het de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen om daar -in de context van hun eigen organisatie en van elke school die onder het bestuur valt- concrete invulling aan te geven.
De plannen die gemaakt worden kunnen o.a. betrekking hebben op:
Schoolbesturen bepalen zelf of hun beleid geldt voor al hun scholen. Als daarvoor wordt gekozen, dan wordt het voorstel voorgelegd aan de GMR. Als het beleid per school wordt ontwikkeld, wordt het voorstel aan de MR voorgelegd. De plannen en aanpassingen kunnen zowel op schoolniveau als op bestuursniveau worden doorgevoerd.
Als het schoolbestuur ervoor kiest om stichtingsbreed een beleid te ontwikkelen, raden wij hen wel aan om de individuele MR-en wel te informeren over het voorstel dat wordt voorgelegd aan de GMR. Ook is het wenselijk om de reden aan te geven, waarom het bestuur heeft besloten deze onderwerpen voor te leggen aan de GMR in plaats van aan de afzonderlijke MR-en.
Besturen wordt aangeraden om de leden van de (G)MR in een vroeg stadium te betrekken bij het ontwikkelen van de plannen. Ook of misschien wel juist in deze tijd van coronamaatregelen is samenwerking belangrijk. Besluiten moeten op relatief korte termijn worden genomen, waarbij een zo groot mogelijk draagvlak onder alle betrokkenen vereist is.
Het is in de huidige situatie onmogelijk om altijd de voorgeschreven termijnen in acht te nemen. Wij adviseren MR-en om hier pragmatisch en flexibel mee om te gaan en het belang van de school en vooral van de leerlingen als uitgangspunt te nemen. Dat vraagt tegelijkertijd van de besturen dat zij plannen zo vroegtijdig mogelijk met de medezeggenschap delen en hun input op waarde schatten en meenemen in de voorgelegde beleidskeuzes.
Hieronder volgt een overzicht van de advies- en instemmingsonderdelen van de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). Deze kunnen betrekking hebben op de nieuwe plannen die gemaakt worden als de scholen weer opengaan.
Tot slot zijn er nog enkele vragen die de (G)MR in deze tijden kan stellen aan het bevoegd gezag. Door deze vragen te stellen krijgt de (G)MR een volledig beeld van de situatie. Denk hierbij aan het volgende:
De (G)MR kan het bevoegd gezag de volgende vragen stellen:
De (G)MR kan zichzelf de volgende vragen stellen:
Bij vragen over bovenstaande informatie kunt u contact opnemen met drs. Janny Arends via [email protected]. U kunt ook gebruik maken van de expertise van onze beleidsadviseurs via de servicekaart. Met deze kaart heeft u recht op vijf uur begeleiding, bijvoorbeeld om u te helpen vergaderingen voor te bereiden, of (virtueel) te laten bijwonen door een van onze adviseurs.
Janny is senior beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap.
Meer over Janny