Gepubliceerd op: vrijdag 24 januari 2020
Nu er vaker wordt gestaakt
in het onderwijs, ontstaan er regelmatig vragen over het salaris: Moet of mag een
schoolbestuur doorbetalen? En heeft de GMR een rol bij de beslissing wat er met
niet-betaald salaris gebeurt? Er blijkt veel onduidelijkheid over te bestaan. In
dit artikel geven we heldere antwoorden.
Moet een schoolbestuur bij staking doorbetalen?
Nee. Als een schoolbestuur bij een staking besluit niet door
te betalen, staan het in zijn recht. Dat staat zowel in het burgerlijk wetboek
als in de CAO’s PO en VO. De (G)MR gaat niet over zaken die al in de wetgeving
of CAO’s zijn vastgelegd.
Mag een schoolbestuur bij staking doorbetalen?
Ja, dat mag. Desondanks zou je kunnen beargumenteren dat salaris betalen
voor werk dat niet is gedaan, geen doelmatige of zelfs rechtmatigebesteding van middelen is, waartoe
besturen zijn gehouden. De Inspectie van het Onderwijs heeft tot nu toe als
medeverantwoordelijke voor het controleprotocol bepaald dat accountants hier
niet op hoeven controleren.
Als een bestuur niet doorbetaalt, wat gebeurt er dan met het niet betaalde salarisgeld?
Hier is geen eenduidig antwoord op te geven. Bijvoorbeeld dat het bespaarde geld moet worden besteed ‘aan het onderwijs’. Maar dat geldt feitelijk voor de hele lumpsum. Of dat het bestuur het geld alleen met advies of instemming van de (G)MR mag besteden. In de WMS staat in dat de (G)MR adviseert over vaststelling of wijziging van de hoofdlijnen van het meerjarig financieel beleid van het schoolbestuur (WMS artikel 11, 1b). Als het bestuur hier niet van afwijkt kan het bestuur in feite zelf bepalen wat er met het bespaarde geld gebeurt.
Wat vindt de VOO?
Als het gaat over doorbetalen bij staking is het onderwijs
wat werkgeverschap betreft een vreemd figuur. Formeel is het bestuur de
werkgever, maar de minister is verantwoordelijk voor het beschikbare budget.
Het is dus lang niet altijd zo dat een staking is gericht tegen het beleid van
de directe werkgever. Bij de komende staking op 30 en 31 januari is dat ook
duidelijk niet het geval. De staking richt zich met name op het uitblijven van
effectieve maatregelen tegen het lerarentekort door de minister. Het is voor
onderwijspersoneel, maar net zo goed voor besturen, belangrijk dat deze
maatregelen er wel komen.
De VOO is van mening dat het in dergelijke gevallen, waar de
belangen van medewerkers en bestuur feitelijk parallel lopen, zeer goed te
verdedigen is om de salarissen door te betalen. Door dat niet te doen wekken de
besturen op z’n minst de indruk de doelen van de staking niet te steunen.
Over de besteding van uitgespaarde salarissen bij
niet-doorbetalen: voor een PO-schoolbestuur met 200 fte gaat het al snel om
ruim € 30.000 per gestaakte dag. Hoewel het formeel niet hoeft, doet het
bestuur er verstandig aan de (G)MR te informeren en te betrekken bij de
besteding van deze gelden.
