De medezeggenschapsraad (MR) bestaat uit vertegenwoordigers van personeel, ouders en leerlingen op school. Zij praten en denken mee over het schoolbeleid. Een MR op school is wettelijk verplicht en heeft bepaalde rollen en rechten. In dit artikel meer over wat medezeggenschap in het onderwijs betekent.
De medezeggenschapsraad (MR) denkt mee over belangrijke zaken op school, zoals hoeveel geld waar naartoe gaat, wat de schooltijden zijn en wat er in het schoolplan moet komen te staan. In de MR zitten personeelsleden, ouders en in het voortgezet onderwijs ook leerlingen. Deze leden worden door middel van verkiezingen gekozen en vertegenwoordigen dus hun achterban.
Een MR bestaat uit minstens vier leden. In het medezeggenschapsreglement wordt de precieze omvang afgesproken. Er is sprake van een gelijke verdeling tussen personeel aan de ene kant en ouders/leerlingen aan de andere kant. In het reglement regelen schoolleiding en MR ook samen wat de zittingsduur van de leden is. Om ervoor te zorgen dat personeel, ouders en leerlingen weten wie hun vertegenwoordigers zijn, moet de MR ook goed nadenken over het contact met de achterban. Zo is het bijvoorbeeld aan te raden een MR-pagina te hebben op de website van de school, waar de namen (en eventueel foto’s) van de MR-leden zichtbaar zijn. Zo weet de gemeenschap wie hun vertegenwoordigt.
De MR geeft invulling aan een drietal rollen: een controlerende, een vertegenwoordigende en een initiatiefrijke rol. Om hier invulling aan te geven, kan de MR bespreken wat voor elk lid elke rol precies inhoudt en welke rol elk lid het liefst zou willen oppakken. Zo kan de MR een goede taakverdeling maken. Zo kan het ene lid zich focussen op de communicatie vanuit de MR, terwijl de ander zich stort op een aantal inhoudelijke dossiers die voorbijkomen tijdens de vergaderingen.
De controlerende rol houdt in dat de MR de voorgenomen besluiten van het bevoegd gezag bestudeert en daar een reactie op geeft, afhankelijk van het onderwerp betreft een onderwerp een adviesrecht of een instemmingsrecht. In de vertegenwoordigende rol houdt de MR goed contact met zijn achterban, door informatie te verstrekken over de activiteiten van de MR en informatie op te halen bij de gemeenschap. De initiatiefrijke rol geeft de MR de kans om op eigen initiatief meningen te delen en standpunten kenbaar te maken richting de schoolleiding of het schoolbestuur. Zo kan de MR een bespreeknotitie schrijven met daarin aanknopingspunten om bepaald beleid in te voeren of aan te passen.
De MR heeft vijf rechten: het recht op overleg, het initiatiefrecht, het informatierecht, het adviesrecht en het instemmingsrecht. Deze rechten zijn verankerd in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) en zijn in principe voor elke school hetzelfde. Het is de verantwoordelijkheid van de schoolleiding dat de MR gebruik kan maken van zijn rechten en de wet wordt nageleefd.
Sommige rechten worden niet door de MR, maar door de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) uitgeoefend. Dat gebeurt wanneer beleid niet per school, maar voor een meerderheid of alle scholen tegelijkertijd wordt vastgesteld door het schoolbestuur. In de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) staat expliciet toegelicht op welke beleidsterreinen de MR recht op overleg, informatierecht, adviesrecht of instemmingsrecht heeft. Het ligt aan de afspraken binnen het schoolbestuur of iets op schoolniveau dan wel op bestuursniveau geregeld is. De hele tekst van de WMS is hier te vinden.
De Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) is expert op het gebied van medezeggenschap. Voor (G)MR’s die lid zijn van de VOO is de VOO Helpdesk elke dag bereikbaar voor alle vragen over onderwijs en medezeggenschap. Tevens krijgen GMR’s die VOO-lid zijn 15% korting op alle cursussen die we geven en begeleiding. Ook niet-leden kunnen van deze twee diensten gebruikmaken.
Het is van belang dat de MR voldoende kennis heeft en faciliteiten krijgt om zijn werk goed uit te kunnen voeren. Daarom heeft de MR het recht op facilitering, waaronder in ieder geval valt het recht om alle redelijkerwijs noodzakelijke kosten vergoed te krijgen, zoals het volgen van scholing, het lidmaatschap van de VOO en het inhuren van externe deskundigen (artikel 28 lid 2 WMS).
Bram is beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap.
Meer over Bram"*" geeft vereiste velden aan
Voor alle vragen over onderwijs en medezeggenschap kunnen leden van de VOO terecht bij de helpdesk.
HelpdeskDe Wet medezeggenschap op scholen (WMS) is per 1 augustus 2024 op een aantal punten gewijzigd. Naast het oplossen van foutieve verwijzingen naar andere wetsteksten, zijn er twee tekstuele wijzigingen aangebracht.
Op 19 september vindt de eerste VOO Openbaar onderwijsborrel plaats in ons kantoor in hartje Bussum. Tijdens deze bijeenkomst kunnen we onder het genot van een hapje en een drankje bijpraten over de meest recente ontwikkelingen in het onderwijs.
Ontvang wekelijks nieuwe artikelen, tips en exclusieve inhoud over medezeggenschap, of maandelijkse updates over openbaar onderwijs.
"*" geeft vereiste velden aan
