Al 50 jaar VOO-lid uit overtuiging

Tekst en beeld | Leone de Voogd

Margreet Bulkmans is uit overtuiging al 50 jaar lid van de VOO. Leone, beleidsadviseur bij de VOO en redacteur van ons magazine ‘Onze School’ ging bij haar langs: 

Een fietstochtje door de West-Friese polders brengt me bij het huis van Margreet Bulkmans, al 50 jaar lid van de VOO. Ze woont hier met een prachtig uitzicht, al spijt het haar dat ik net de bloembollen heb gemist. Onder het serveren van koffie met koek van de lokale molenaar beantwoordt Bulkmans al ruimschoots mijn eerste vraag: 

Wat heeft u met het onderwijs?
‘Ik heb bijna 45 jaar in het onderwijs gewerkt: van mijn 20ste tot mijn 65e, nu vijf jaar geleden. Na mijn eerste baan in Purmerend heb ik hier gesolliciteerd naar de functie van hoofdleidster. Ik ben vanuit het niets in een ruimte van het dorpshuis gestart met de eerste openbare kleuterschool in ons dorp en was nauw betrokken bij de nieuw te bouwen kleuterschool “t Boemeltje”. Een hele uitdaging.

U wilde per se op een openbare school werken?
‘Ja, ik koos heel bewust voor een openbare school, dat heb ik van huis uit meegekregen. Het is me eigenlijk met de paplepel ingegoten en ik ben altijd naar een openbare school gegaan. Tot ik naar de opleiding voor kleuterleidster ging in Alkmaar. De openbare school was een avondschool en dat zagen mijn ouders niet zo zitten, dus ben ik naar de protestants-christelijke dagopleiding gegaan.
Dit was voor mij een geheel nieuwe ervaring. Op een openbare school hoorde je in mijn tijd weinig tot niets over de bijbel. Op de opleiding werden bijbelverhalen uitgebreid verteld en uitgelegd en op een gegeven moment kende ik ze beter dan mijn katholieke vriendje. De vriendinnen die ik daar kreeg waren bijna allemaal protestants-christelijk en we hadden vele discussies over geloof en politiek. Tijdens deze opleiding werd mij duidelijk dat ik alleen op de openbare school wilde gaan werken, omdat ik het belangrijk vind dat je ook andere kanten leert kennen.’

Waar draait openbaar onderwijs volgens u om?
‘Volgens mij om samen naar school te gaan en niet naast elkaar. Dat heb ik ervaren toen ik hier kwam solliciteren. Het was een overwegend katholieke gemeenschap. Katholieken en protestanten konden niet samen door één deur. De kern van openbaar onderwijs vind ik dat je samen door één schooldeur moet kunnen gaan. Jammer dat er vaak gesuggereerd wordt dat openbaar onderwijs van een lager niveau is. Dit is natuurlijk onzin. Of dat er geen normen en waarden zijn. Ik denk dat er misschien wel meer normen en waarden zijn.’

Wat zijn dat dan voor normen en waarden?
‘Respectvol met elkaar omgaan en begrip hebben voor andermans mening en van hieruit je eigen mening vormen en eventueel bijstellen.’

U bent al 50 jaar lid van de VOO, dus u bent gelijk lid geworden toen u ging werken?
‘Ja, vanaf het moment dat ik mijn eerste baan in het onderwijs zou krijgen. Ik vind het jammer dat lidmaatschap tegenwoordig niet meer zo van zelfsprekend is. Iemand moet toch de belangen behartigen van het openbaar onderwijs.’

Heeft u wel eens aan activiteiten of cursussen van de VOO meegedaan?
‘Nee, ik ben in die zin meer een steunend lid. Ik ben vanuit overtuiging lid geworden en ben dat nog steeds. Ik vind het gewoon zonde dat de wet op het onderwijs in 1917 tot stand is gekomen. Het is een grondwet dus niet zo eenvoudig te wijzigen. Wat ik vooral jammer vind, is de verdeeldheid die hierdoor in onze samenleving wordt gecreëerd. Het zou een verrijking van onze samenleving zijn om met elkaar in één algemene school samen te kunnen leven. Dan is het probleem van het kunnen weigeren van kinderen en onderwijzend personeel op grond van religieuze grondslag opgelost.’

Zou de VOO zich dus in moeten zetten voor het afschaffen van artikel 23?
‘Eigenlijk wel. Als je met verschillende levensovertuigingen bij elkaar op dezelfde school zit, ga je elkaar beter begrijpen. Bij ons op school kwam er wekelijks een godsdienstleerkracht en alle levensovertuigingen kwamen door het jaar heen aan bod. Ik vertelde elk jaar het kerstverhaal met behulp van een verteltafel, dat soort dingen horen erbij, maar het is niet aan mij om te beoordelen of iets waar is of niet, dat is aan de ouders.’

Ging u ook in gesprek over dat soort verschillen in achtergrond en overtuiging?
‘Ja, als dit vanuit de kinderen naar voren werd gebracht. Ik vind het niet aan mij om deze onderwerpen aan te zwengelen. De juf stelt open vragen en geeft zoveel mogelijk objectieve informatie naar aanleiding van de vragen en opmerkingen van de kinderen. Kinderen kunnen heel goed zelf vragen en oplossingen bedenken. De juf moet deze gesprekken natuurlijk positief bijsturen, zodat iedereen zich gewaardeerd en veilig voelt.’

Wat vindt u het leukst aan werken met kleuters?
‘Dat je helemaal vanuit de behoefte van het kind kunt werken. Je kunt kleuters veel verantwoordelijkheid geven, zelf oplossingen laten bedenken, met eigen initiatieven laten komen, etc. Het aantrekkelijke van het kleuteronderwijs vind ik de flexibiliteit en ruimte om hierop in te gaan. De laatste paar jaar werd lezen, schrijven en toetsen helaas steeds belangrijker. Laat kleuters eerst maar eens met de voeten in de aarde komen te staan. Lezen en schrijven komt vanzelf wel, dat leren ze binnen de kortste keren als ze eraan toe zijn. Gelukkig begint men in te zien dat schoolse toetsen niet des kleuters zijn en dat het leerlingvolgsysteem voldoende informatie geeft over het kind.

Volgt u het onderwijs nog?
‘Ik ben alweer een tijd uit het onderwijs en met heel andere dingen bezig. Ik heb het er altijd heel erg naar mijn zin gehad en ben geen dag met tegenzin naar school gegaan, maar op een gegeven moment is het ook goed dat je stopt. De meesten houden het niet zo lang vol, dat lukt alleen als je plezier in je werk hebt.’