Onderwijsbevoegdheid

Lesgeven aan leerlingen mag niet zomaar. Daarvoor is het verplicht een onderwijsbevoegdheid te hebben. Leraren hebben voordat ze hun vak mogen uitoefenen dus jarenlang gestuurd.

Wat is een onderwijsbevoegdheid precies?

Voor de prestaties van leerlingen is het belangrijk dat zij les krijgen van bevoegde leraren. Bevoegdheid is bovendien van belang voor leraren zelf: het zegt iets over de kwaliteit van de beroepsgroep. De overheid wil daarom dat alleen bevoegde leraren voor de klas staan. Een onderwijsbevoegdheid betekent dus dat iemand wettelijk toegestaan is om les te geven aan een bepaalde groep leerlingen of studenten. Alle leerkrachten en docenten die lesgeven moeten verplicht een bevoegdheid hebben.

De bevoegdheden verschillen afhankelijk van het niveau waarop lesgegeven wordt. Zo kan een leerkracht in het basisonderwijs geen les geven in het voortgezet onderwijs en andersom ook niet. De eisen rondom de bevoegdheden worden vastgesteld door de Rijksoverheid. Hogescholen en universiteiten bieden vervolgens de mogelijkheid om een opleiding te volgen om de bevoegdheid te behalen.

Welke onderwijsbevoegdheden zijn er?

In Nederland kennen we een drietal onderwijsbevoegdheden die ’toegang’ geven tot het lesgeven op verschillende niveaus:

1. Basisonderwijs. De eerste onderwijsbevoegdheid is voor het basisonderwijs en kan worden behaald door het volgen van een pabo-opleiding op een hogeschool. Met deze vierjarige opleiding worden studenten opgeleid door een leerkracht voor groep 1 tot en met 8.
2. Tweedegraads bevoegdheid. Met een tweedegraads bevoegdheid kan een docent in het voortgezet onderwijs lesgeven aan het vmbo, de onderbouw van havo en vwo en aan het mbo. Ook het praktijkonderwijs en volwasseneneducatie vallen hieronder. Studenten volgen vaak een vierjarige opleiding specifiek gericht op één vak dat wordt gegeven op het niveau van middelbaar onderwijs, zoals Wiskunde, Geschiedenis of Frans.
3. Eerstegraads bevoegdheid. Met deze bevoegdheid kan een docent ook lesgeven aan de bovenbouw van havo en vwo. En vaak vragen hogescholen en universiteiten om een hoge lesbevoegdheid in combinatie met uitgebreide vakkennis voor het geven van les op dit niveau. Vaak halen studenten eerst hun tweedegraads bevoegdheid, waarna ze deze kunnen uitbreiden met de eerstegraads bevoegdheid. Ook is het mogelijk op de universiteit, na afronding van een bachelor- en masteropleiding, een extra masteropleiding te volgen van een jaar voor deze bevoegdheid.

Diploma Openbaar Onderwijs

Besturenorganisatie VOS/ABB biedt een programma aan waar studenten aan de pabo zich kunnen verdiepen in het openbaar onderwijs. Na het volgen van de vakken hiervan kan het Diploma Openbaar Onderwijs worden verkregen. Het diploma is ingesteld om studenten meer te leren over het pluriform karakter en de kernwaarden van het openbaar onderwijs. Het heeft een essentiële en wettelijke opdracht in het leren over en van de diversiteit die onze samenleving kenmerkt, het bijdragen aan integratie en het stimuleren van kritisch-democratisch burgerschap. Het openbaar onderwijs vervult deze taak vanuit de kernwaarden die zijn vastgesteld.

VOO en onderwijsbevoegdheid

Heeft u een vraag over op welke manier u een onderwijsbevoegdheid kan halen? Vaak kunt u zich melden bij een hogeschool of universiteit, en die helpt u graag verder. Eventueel helpt de VOO u ook graag verder. Bij ons werken medewerkers die actief zijn in het onderwijs en hun bevoegdheid hebben gehaald.

Neem contact op met de voor leden gratis VOO Helpdesk als u een vraag bij ons wilt voorleggen. We zijn elke schooldag telefonisch bereikbaar tussen 10:00 en 13:00, of u kunt een mailtje sturen.