Segregatie

De ene school is de andere niet. Scholen op het platteland zijn anders dan scholen in de grote stad, in het zuiden van het land zijn veel katholieke scholen en in het noorden veel openbare scholen, de ene school presteert uitmuntend en de andere ondermaats, enzovoorts. Lees hier meer over de gevolgen van segregatie in het onderwijs.

Maatschappelijke problemen

Een schoolbevolking is de afspiegeling van zijn directe omgeving. Deze kan zowel heterogeen als homogeen zijn samengesteld. De ene school is de andere niet. Dit wordt een probleem wanneer maatschappelijke problemen ontstaan. Een tweedeling in de samenleving op grond van etniciteit, religie of andere gronden ligt op de loer, al is dit lang niet altijd binnen de invloedsfeer van de onderwijssector op te lossen. Hierbij spelen ook politieke opvattingen, de staat van de volkshuisvesting en de vrije schoolkeuze van ouders een rol.

Onderwijskansen

Etniciteit en de kansen van leerlingen zijn niet onlosmakelijk aan elkaar verbonden, maar toch kan het onderwijsbeleid bijdragen aan het zorgen voor ‘gemengde’ scholen, waar kinderen in hun ontwikkeling veel baat bij hebben. Wanneer scholen benut worden om etnische groepen bijeen te brengen, kan dat niet gebeuren langs de weg van het onderwijsaanbod zelf. Dat moet immers op alle scholen kwalitatief goed zijn en is gesteld aan veel landelijke eisen. Op van gemengde scholen realiteit te maken, is het nodig dat middels beleid gezorgd wordt dat dit gebeurd. Buiten het onderwijs, maar ook zeker daarbinnen.

Segregatie tegengaan in het onderwijs

De school moet opvallend aantrekkelijk worden. Extra activiteiten naast het onderwijsprogramma, al dan niet in het kader van een ‘brede school’, georganiseerd door derden in het schoolgebouw of door de school georganiseerd buiten het gebouw, kunnen de school aantrekkelijk maken. Zo wordt het een verzamelpunt van meerdere sectoren met eenzelfde doel: bevorderen van saamhorigheid.

Spreidingsbeleid

Daarnaast is het mogelijk om als scholen in gesprek te gaan met de gemeenten over zorg dragen voor een goede spreiding van leerlingen. Dit heeft echter ook nadelen, zoals het uit de leefomgeving halen van kinderen en het beperken van de keuzevrijheid van ouders en leerlingen voor een school in een voor hen passende buurt. Sommige gemeenten voeren een beleid waarbij kinderen alleen naar een school mogen die in hun eigen wijk ligt. Wanneer wijken gemengd zijn zal dit gemende scholen opleveren, maar bij al gesegregeerde buurten werkt dit averechts. Het is daarom ook vooral aan de overheid om een goed volkshuisvestingbeleid te voeren, dat zich richt op gemengde wijken en samen leven.