Sluiting

Voor het laatst bewerkt op: vrijdag 8 december 2023

Het kan gebeuren dat een locatie of een school sluit vanwege een gebrek aan kwaliteit of een tekort aan leerlingen. Dit kan heel ingrijpend zijn voor ouders, personeel en leerlingen. Het is van belang dat een dergelijk besluit in goed overleg wordt genomen.


Wanneer moet een school sluiten?

De belangrijkste oorzaak voor de sluiting van scholen is een daling van het aantal leerlingen. Als een school onder de zogeheten opheffingsnorm komt in het aantal leerlingen, heeft de school een aantal jaar om te zorgen dat er weer voldoende leerlingen op de school komen. De school krijgt geen geld meer als het leerlingenaantal na drie jaar niet boven de opheffingsnorm zit.

Hoe hoog de opheffingsnorm is hangt af van de dichtheid van leerlingen in een gemeente. In het voortgezet onderwijs hangt het ook af van het onderwijsaanbod, waar voor elke onderwijssoort een andere norm geldt. Het is van belang dat het bevoegd gezag goed weet wanneer sluiting van de school dreigt en welke stappen de school kan zetten om dit te voorkomen dan wel goed af te handelen.


Welke alternatieven zijn er voor sluiting?

Een schoolbestuur van een basisschool met te weinig leerlingen kan soms een beroep doen op een uitzonderingssituatie. De school hoeft dan niet te sluiten. Dit gaat om situaties waarin (1) de school de enige is van een bepaalde richting binnen een straal van 5 kilometer en minstens 50 leerlingen heeft, (2) de openbare school de enige openbare school binnen 10 kilometer is over de weg gemeten en minstens 23 leerlingen heeft en (3) het gemiddeld aantal leerlingen van het bestuur hoger is dan 10/6e maal de gewogen gemiddelde opheffingsnorm van de desbetreffende gemeente(n).

Alternatieven voor de sluiting van de school zijn de mogelijkheid om een fusie aan te gaan met een andere school of de school verder te laten gaan als nevenvestiging van een andere school. De school krijgt dan wel minder geld. Daarnaast kan er ook een samenwerkingsovereenkomst worden gesloten met een of meer besturen uit eenzelfde gebied. Ook overdracht van de school naar een ander bestuur is mogelijk. Tot slot kan de school de minister van Onderwijs vragen te school toch open te houden onder bepaalde voorwaarden.


Sluiting en MR

De medezeggenschapsraad (MR) heeft een adviesbevoegdheid bij de sluiting van een school of een belangrijke inkrimping van de school (artikel 11 lid 1c WMS). Dit betekent dat de school niet mag sluiten of mag inkrimpen zonder dat de MR eerst een advies hierover heeft gegeven aan het bevoegd gezag.

De MR heeft ook adviesrecht met betrekking tot voorgenomen sluitingen van de dependence. Op basis van welk artikel dit is, hangt af van de precieze status en achtergrond van de dependence. Indien het een vestiging betreft die eerder een zelfstandige school was die nu gesloten wordt, gaat het om een belangrijke inkrimping en is artikel 11 lid 1c WMS van toepassing. Indien het een vestiging betreft waarmee ruimtegebrek in het hoofdgebouw werd opgevangen waarvan de leerlingen nu (terug)verhuizen naar de hoofdlocatie, gaat het om een wijziging van het beleid met betrekking tot de organisatie van de school en is artikel 11 lid 1f WMS van toepassing.


Sluiting en ouderraadpleging

Bij een fusie of sluiting van de school is het verplicht dat er eerst een ouderraadpleging plaatsvindt, voordat de MR een definitief besluit neemt over de fusie. Deze verplichting is ingesteld om te zorgen dat de ouders de kans hebben gekregen om hun mening over de fusie duidelijk te maken.

Het is niet verplicht dat de MR de uitslag van de ouderraadpleging overneemt, maar de MR moet wel serieus kijken naar de uitslag. Vaak kunnen ouders zeer nuttige argumenten geven op basis waarvan de MR verder kan discussiëren en zijn standpunt kan bepalen.


VOO en sluiting

De VOO kan uw MR helpen bij het adviseren van het bevoegd gezag over de sluiting van de school. Indien gewenst kan de MR begeleiding aanvragen. Een expert op gebied van sluiting en krimp helpt uw MR dan in het proces van advies en het stellen van vragen aan het bevoegd gezag. Ook kunnen VOO-leden vragen stellen aan de helpdesk van de VOO.

Als er bij uw school sprake is van krimp, biedt de VOO ook de cursus MR en Krimp aan. Tijdens de cursus krijgt u informatie over wat de gevolgen zijn van krimp, wat de rechten van de MR hierbij zijn en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn. U kunt ook de cursus MR en Fusie volgen, als u meer wilt weten over de mogelijkheid en implicaties van fuseren met een andere school.


Bram Buskoop
Beleidsadviseur

Bram is beleidsadviseur bij de VOO en houdt zich in het bijzonder bezig met medezeggenschap en kansengelijkheid.

Meer over Bram

Inschrijven voor onze nieuwsbrieven

"*" geeft vereiste velden aan

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws en updates*
Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks de nieuwste artikelen, tips en exclusieve inhoud over medezeggenschap, of kies voor de maandelijkse nieuwsbrief voor een update over het openbaar onderwijs.
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Raadpleeg de VOO Helpdesk

Voor alle vragen over onderwijs en medezeggenschap kunnen leden van de VOO terecht bij de helpdesk.

Helpdesk

Het openbaar onderwijs heeft een actief-pluriforme opdracht. Dit betekent dat het onderwijs bijdraagt aan ‘de ontwikkeling van de leerling met aandacht voor de godsdienstige, levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden, zoals die leven in de Nederlandse samenleving’. Daarom kunnen kinderen godsdienstig of humanistisch vormingsonderwijs krijgen. Niet alle openbare scholen weten wat ze 'moeten', maar vooral ook niet wat er tegenwoordig mogelijk is bij het invulling geven aan deze wettelijke verplichting. Modern vormingsonderwijs is een kans om leerlingen op openbare scholen wat extra's te bieden op de thema's socialisatie en persoonsvorming.  



popup-close

Blijf op de hoogte van de laatste updates met onze nieuwsbrief!

Ontvang wekelijks nieuwe artikelen, tips en exclusieve inhoud over medezeggenschap, of maandelijkse updates over openbaar onderwijs.

"*" geeft vereiste velden aan

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws en updates*
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.